Donkere novemberdagen
maken een dramatische stad
of is de stad van zichzelf dramatisch?
Misschien was het onze keuze
van wat we wilden zien:
Jüdisches Museum, Checkpoint Charley,
Mauermuseum,
de pompeuze gebouwen langs
Unter den Linden
Naar het slot Charlottenburg gingen we
Passeerden nog Het Holocaustmonument
grote symbolische blokken beton.
In de zon daagde het park op
van het landgoed, het grote kasteel.
In een van de vleugels
een permanente tentoonstelling
met het werk van Käthe Kollwitz.
Ik kende de Vlaamse rustplaats
voor Duitse soldaten
gesneuveld in Wereldoorlog Een.
De beelden van de rouwenden
man en vrouw, vader en moeder,
het monument dat zij maakte
voor dit massagraf
waar ook haar zoon Peter ligt
niet ouder geworden dan 19 jaar
In Charlottenburg zijn zalen
met haar beelden en lithografieën.
Haar man was arts in Prenzlauerberg,
woonplaats van uitgebuite arbeiders.
Er heersten werkeloosheid, armoe,
ziekte en dood, maar ook strijdlust,
opstanden van boeren en wevers,
en de intimiteit en vreugde
van jonge gezinnen.
Deze mensen tekende zij in
al hun gemoedstoestanden,
strijdbaar, kameraadschappelijk,
mismoedig, droevig, teder, blij.
Kinderen worden niet geboren
om in een oorlog om te komen.
Moederfiguren schiep zij
onder wie de kinderen zich verbergen,
moeders met hun hele lijf
de kinderen omarmend
vol angst, vol liefde.
Donkere tijden, donkere beelden.
Nie Wieder Krieg,
zij schreeuwde het uit
in een indringende litho,
ontwerp voor een poster in opdracht
van de Internationale Arbeidersbond.
Ondanks alles schreef zij
Goethe citerend:
Ich sah die Welt mit liebevollen Blicken.
De zon scheen op het slot Charlottenburg
Lies Prins, februari 2025
Mijn vader was een dichter,
al zag je ’t niet aan hem,
hij wist het zelf niet eens.
Hij was zoveel gerichter
op huwelijk en kerk,
maatschappelijk prestige
en verantwoordelijk werk,
voor kunst had hij geen tijd.
Toen ik een jaar of acht was
schreef hij een gedicht
in mijn poeziealbum,
liefdevol en licht:
“Jij gaat altijd zo vrolijk
en lachend door het leven
en blij schittert je mooie
zieltje uit je lieve oogjes.”
Volgden nog wat regels
over de Lieve Heer
die met Zijn Blijde Ogen
en van Die Dingen meer …
Hij is allang vertrokken
voor de allerlaatste reis,
koppig- en strenggelovig
in het hemels paradijs.
De onschuld van een kind
is vast geen godsbewijs,
maar mooi wel een geluk,
een troost in het aardse slijk.
Lies Prins, december 2024
(Ontmoeting in de trein)
Werkzaamheden op het spoor,
daar kwam het door.
Om op tijd weer thuis te zijn
nam ik een andere trein,
met overstap in Apeldoorn
de snelle naar Berlijn.
Ik zat als enige in een coupé,
dat maak je niet zo vaak meer mee.
Er stapten nog twee mensen in
met een baby, een jong gezin.
Het was zo’n vertederend, goedlachs kind
waardoor vanzelf een gesprek begint.
De vader, Nederlander, sprak Engels
met zijn vrouw, een Peruaanse.
Hun zoontje, haren van een indiaantje,
zou al gauw met drie talen vertrouwd zijn,
de Nederlandse, Engelse en Spaanse.
Ik kon niet nalaten te denken:
hoe zal het verder met hun gaan?
want oh, ze zijn zo anders,
vooral die donkere buitenlanders.
Het is pas 80 jaar geleden
dat door Ed Hoornik werd geschreven:
“Het is maar tien uur sporen naar Berlijn.”
Waarheen gaat nu die trein?
Lies Prins, november 2024