Erika Visser

neam
my by myn
djipste namme
sprek my oan en
befêstig myn bestean
as ik moarn soe dea gean
sil myn namme wêze as in keten
en ik my burgen witte ús mem sil myn
namme net ferjitte myn bern sil âld genôch
wêze it te begripen en in dier troch it oan te sjen
foar wa ʻt ik leaf ha wol ik hjitte en as de wyn dan yn
de beammen klimt of út ʻe tûken falt sille de huzen fan stien
en de stêd ek witte wêrom allinne in minske by djipte namme wol hjitte

noem
mij bij mijn
diepste naam
spreek mij aan en
bevestig mijn bestaan
wanneer ik morgen dood
zou gaan zal mijn naam zijn
als een keten zal ik mij geborgen
weten mijn moeder zal mijn naam niet
vergeten mijn kind zal oud genoeg zijn om
het te begrijpen en een dier door het aan te kijken
voor wie ik lief heb wil ik heten en als de wind in de bomen
klimt of uit de takken valt zullen de huizen van steen en de stad
ook weten waarom alleen maar een mens bij diepste naam wil heten

Erika Visser, augustus 2024

De twee gedichten die me op de middelbare school al aanspraken:
Voor wie ik liefheb wil ik heten – Neeltje Maria Min
Voor een dag van morgen – Hans Andreus

ei zo na
kwam ik je
tegen maar je
zag je me niet in
de stromende regen
of wilde je me misschien
net niet zien oh zo dichtbij
was je dat ik je wilde omarmen
donderju dat mislukte door mijn rode
paraplu en bijna de trein missen zou waar
zij uitstapte en jou kuste achter het raam zag
ik op een haar na dat je naar me keek en ik op het
nippertje nog naar je zwaaide maar of je dat zag zal ik
nooit weten je verdween met haar onder een zwarte paraplu
ternauwernood kwam ik je nooit meer tegen en zal je gauw vergeten

oh sa
nea kaam
ik dy tsjin mar
do seachst my net
yn de streamende rein
of woest miskien my krekt
net sjen ach sa tichteby wiesto
dat ik dy woe omearmkje donderju
dat mislearre troch myn reade paraplu
en de trein hast misse soe dêr ’t sy útstapte
en dy tute efter it rút seach ik op in hier nei datsto
my seachst en ik op it nipperke noch nei dy swaaide mar
ofst dat seachst dat sil ik nea witte do ferdwûn mei har ûnder in
swarte paraplu skraachoan kaam ik dy nea wer tsjin en sil dit gau ferjitte

erika visser, juli 2024

leeftiid
ûnbestimd
ta it momint
dat it feroaret
yn in ûnbestjuttend
eagenblik fan middelber
nei bejierre troch opmerking
of do eins noch wol in hûn nimme
kinst en dy ûnferhoalen lêste libbensfaze
yn donderje lit op gympen rinne en spikerbroek
kin noch krekt mar asʼt bespot wurdt eins krekt net
mear wannear it petear hieltyd faker oer tichtbye takomst
of fiere ferline giet dan realisearje dat der folle mear tiid foarby
is dan noch komme giet en spekulearjen ûntstiet oer wat dy noch te
wachtsjen stiet grutte en lytste ûngemakken kwalen dy ynienen opkomme
in tumor of fal wêr gjin kânsberekkening foar bestiet teloarstellingen fuortlaitsje
of befjochtsje mei humor mar frij om te gean en stean in seeën fan tiid nea mear hast
it lok fan in bernsbern wa do noch safolle foar betsjutte kinst en troch soargeleas leafhawwe
verbusterje wurde nei in dei spieljefarren sûder lèsten allinnich mar de lusten yn eigen hûs rêste
en ûnferwachts dochs noch op dy lettere leeftyd in ynlike leafde ûnderfine en thús neigenietsje wer
útrêste om ûnferwachts dochs noch op dy lettere leeftyd sa ʼn moaie ynlike ferlearens te gewaarwurde

erika visser, juni 2024

leeftijd
onbestemd
tot het moment
dat het verandert
in een triviaal ogenblik
van middelbaar naar bejaard
door opmerking of er eigenlijk nog
wel een hond genomen kan worden en
je pontificaal laatste levensfase in donderen
laat op gympen lopen en in spijkerbroek kan nog
net maar als dat bespot wordt eigenlijk net niet meer
wanneer het gesprek steeds vaker over de nabije toekomst
of het verre verleden gaat ook realiseren dat veel meer tijd voorbij
is dan nog komen gaat en het speculeren ontstaat over wat je nog wel
te wachten staat grote en kleine ongemakken en kwalen die ineens opdoemen
een tumor of val waar geen kansberekening voor bestaat teleurstellingen weglachen
of bevechten met humor maar vrij om te gaan en staan in zeeën van tijd nooit meer haast
het geluk van een kleinkind voor wie je nog zoveel betekenen kan ook weer verbaasd over dat
onbekommerde houden van en na een dag spelevaren zonder de lasten alleen maar de lusten thuis
nagenieten en weer uitrusten om onverhoopt toch nog op latere leeftijd een innige verliefdheid te ervaren

erika visser, juni 2024

leafdeswei

yn it
ferslinende
geweld dat leafde
hjit inoars gelikense
fûn ûnskiedber en foar
ivich ferbûn leafhawwe en
ûnferbidlik wer wurde ôfstraft
is it oan him te harkjen nei har stim
de bange boaze ferûngelike seure oer
neatichheden mar dêrefter ek har eangst en
kwetsoeren bespeure is it oan har it oanhearren
fan syn krimmenearje de ferbeane flokken ferneare
efter de wraaksucht ûnrjocht en frustraasjes ferklearje
it is oan har it is oan him jinsels te befrije fan de omklaaisels
falskens en skynfigueren en út de kokon fan ûnbetsjuttens troch
te brekken werboarje de taal fan leafde te sprekken en tong te litten
dûnsjen op it metrum fan de siel om ferheven oer de wei fan leafde te sweven

liefdesweg

in het
verslindende
geweld dat liefde
heet elkaars gelijke
gevonden onafscheidelijk
en voor eeuwig verbonden
liefhebben en genadeloos weer
worden afgestraft is het aan hem
te luisteren naar haar stem de bange
boze verongelijkt zeuren over nietigheden
er achter de angst en gekwetstheden bespeuren
is het aan haar het aanhoren van zijn klagen de verboden
vloeken verdragen om achter zijn wraakzucht het onrecht en
frustraties verklaren – het is aan haar het is aan hem om zichzelf te
bevrijden van de omhulsels valsheid en schijngestalten en uit de cocon
van onbeduidendheid door te breken herboren liefdestaal te spreken de tong
laten dansen op het metrum van de ziel verheven over de weg van liefde te zweven

Erika Visser, april 2024

Piet Paaltjens
I
De maan glijdt langs de ruiten
En blikt mij vragend aan
ʻWat moet, bleeke zanger, –
In uw ooghoek glinstert een traan?ʼ
Zoo gij de maan niet zelf waart,
ʻk Zou zeggen: loop naar de maan. –
Wat mij het oog doet glinsteren,
Dat gaat er geen schepsel aan.

III
Waarom ik de loome nachten
Met wrange tranen bedauw? –
Ik weet niet wat ik liever deed,
Dan dat ik het zeggen zou.
En wou ik het ook al zeggen,
Weet ik, of ik het wel kon?
Voor alles is er een oorzaak, –
Maar hebben mijn tranen een bron?

In yntegrale ferfrysking
Vertaler – Steven de Jong

I
De moanne freget earnstich,
Wylst er lâns ’t finster giet:
ʻWat sil dat bleke sjonger, –
Dyn eagen glinst’rje wiet?ʼ
As jo de moann’ net wienen,
Wie dan nei de moanne flein. –
Wêrom’t my de eagen glinst’rje,
Ha ‘k nea in skepsel sein.

III
Wêrom’t ik de soele nachten
Mei bittere triennen begriem? –
Ik wit net wat ik leaver die,
As sizze wêrom’t ik skriem.
‘k Wit net, al woe ‘k it sizze,
Oft it yn myn fermogen wol lei.
Foar alles is der in oarsaak, –
Mar wêr komme myn triennen wei?

Een integrale verfriesing
Hertaler – Erika Visser

I
De maan vraagt ernstig,
Terwijl hij langs het venster gaat:
ʻWat zal dat bleke zanger, –
Jouw ogen glinsteren nat?ʼ
Als je de maan niet was
Was dan naar de maan gevlogen
Waarom het mij de ogen glinsteren
Heb ik nooit een schepsel gezegd.

III
Waarom ik de zwoele nachten
Met bittere tranen behuil? –
Ik weet niet wat ik liever deed
Als zeggen waarom ik huil
ʻk Weet niet, al wilde ik het zeggen
Of het in mijn vermogen wel lag
Voor alles is er een oorzaak,-
Maar waar komen mijn tranen vandaan?

Erika Visser, februari 2024