Dichtung & Wahrheit

Arbeit Macht Frei:
Dat leek een harde waarheid
als je Auschwitz binnenging.
Maar, eenmaal door de poort gestrompeld,
bleek het voor zo talloos velen
slechts een wrede grap,
een meedogenloos verdichtsel.
Linksaf, dan vindt u onze douches!
Die Wahrheit mocht je wel
een verstikkend staaltje Dichtung  noemen
als je stuiptrekkend crepeerde in het gas.
Duitsland is een land van dichters,
althans, zo luidde altijd het gezegde.
Zou het daardoor komen dat hun Wahrheit
zich zo moeiteloos vervlechten kon
met Dichtung?
Laatst nog las ik het bericht
dat drie hoogbejaarde kerels
in Duitsland waren opgepakt:
festgenommen zum Verhör.
Kampbewakers waren het uit Auschwitz
met de lijkenlucht nog in hun kleren.
Je zult de Wahrheit uit hen moeten slaan
want zij zullen vluchten in hun Dichtung:
Ik ben te oud, te ziek, het is zo lang geleden,
ik wist niet beter, deed alleen mijn plicht.
Persoonlijk had ik niets tegen de Joden,
maar ja, in de verkeerde hoek van de geschiedenis!
Zo is de waarheid eeuwenlang gemaltraiteerd
en ons als verdichtsel opgediend.
Hoewel,  er is nog hoop
als je de Duitse radio beluistert:
Meine Damen und Herren,
die genaue Zeit:
Es ist jetzt zehn Uhr.
Dat is de waarheid
en niets dan de waarheid
daar is geen woord Dichtung bij.

Cees Leliveld